رونمایی از خسارت چندهزارمیلیاردی سه خودروساز عظیم داخلی در سال 98 - ایران 20 دانلود

به گزارش خبرنگاران صورت های اقتصادی همچنین نشان می دهد جمع زیان انباشته سه خودروساز عظیم کشور تا سرانجام اسفند سال گذشته، به بیش از51 هزار میلیارد تومان رسیده است. طبق آمار، کل بهای تمام شده فراوری خودروسازان در سال گذشته، بیش از 52 هزار و 500 میلیارد تومان بوده، حال آنکه از محل فروش محصولات فراوریی، حدود 34 هزار و 500 میلیارد تومان نصیب آنها شده است.

از دید خودروسازان، دلیل اصلی این زیان هنگفت همچنان قیمت گذاری دستوری است، سیاستی که سال هاست از سوی دولت اجرا می گردد و انتقادهای فراوانی نیز نه فقط از سوی فعالان صنعت خودرو، بلکه اقتصاددانان و کارشناسان نیز به آن وارد است. طبق این سیاست، خودروسازان مجبورند قیمت محصولات خود را مطابق نظر نهادهای بالاسری معین نمایند نه در حاشیه بازار. دولت در سال 97 و پس از زیان هنگفت خودروسازان که آنها را در فهرست ورشکسته ها قرار داد، مجوز قیمت گذاری در حاشیه بازار را صادر کرد، اما این مصوبه تقریبا اجرا نشد.

در نهایت نیز طی اردیبهشت امسال شورای رقابت به قیمت گذاری خودروهای داخلی بازگشت تا سیاست نرخ گذاری دستوری تداوم خود را حفظ کند. خودروسازان معتقدند قیمت گذاری در حاشیه بازار زمانی رنگ واقعیت به خود می گیرد که آنها بتوانند محصولات شان را بدون دخالت دولت و نزدیک به نرخ های بازار قیمت گذاری نموده و به فروش برسانند. این در حالی است که با توجه به سیاست قیمت گذاری دستوری، تفاوت قیمت فاحشی بین نرخ کارخانه و بازار خودروها به چشم می آید و خودروسازان معتقدند در این شرایط، آنها زیان می دهند و دلالان و واسطه گران سود می برند. این موضوع از تداوم سیاست قیمت گذاری دستوری سرچشمه می گیرد و مسائلی مانند کاهش عرضه و افزایش تقاضا نیز به آن دامن می زند. به اعتقاد خودروسازان، زیان انباشته بالغ بر 51 هزار میلیارد تومانی آنها بیش از هر مساله دیگری از قیمت گذاری دستوری سرچشمه می گیرد و اگر مجوز معین قیمت و فروش محصولات شان در حاشیه بازار را به معنای واقعی کلمه داشتند، حالا شاید سودده نیز بودند.

این اعتقاد خودروسازان البته برای خیلی ها نیز قابل قبول نیست، آنها که معتقدند زیان هنگفت جاده مخصوصی ها ریشه در مسائل دیگری مانند ضعف بهره وری و ریخت و پاش های اقتصادی نیز دارد. آنها در واقع نقش قیمت گذاری دستوری را در زیاندهی خودروسازان نفی نمی نمایند، اما آن را علت تامه ندانسته و نمی پذیرند که غول های جاده مخصوص در این ماجرا بی گناهند. هرچه هست بخش اصلی و عظیم خودروسازی کشور در حال حاضر با زیان انباشته ای هنگفت دست و پنجه نرم می نماید و به نظر می رسد با توجه به تداوم مسائلی مانند ضعف بهره وری و قیمت گذاری دستوری و...، این فرایند ادامه یافته و خودروسازان همچنان زیان روی زیان بگذارند. البته طی سال گذشته با توجه به مجوزهای افزایش قیمتی که خودروسازان دریافت کردند، فاصله بهای تمام شده فراوری و مبالغ فروش با یکدیگر کاهش یافته، اما همچنان بالاست. البته با توجه به اینکه شورای رقابت بازه زمانی بازنگری در قیمت خودروهای داخلی را از یک سال به سه ماه تغییر داده، به احتمال زیاد فرایند زیاندهی خودروسازان طی امسال کند خواهد شد.

ریز سود و زیان خودروسازان

اما نگاهی بیندازیم به جزئیات زیاندهی عظیم خودروسازان و اینکه هرکدام از محصولات شان چه سود و زیانی را برای آنها طی سال 98 حاصل نموده اند. در این بین، ایران خودرو در فراوری تمام محصولاتش طی سال گذشته با زیان روبرو شده، چه آنکه قیمت فروش آنها پایین تر از مبلغ بهای تمام شده شان بوده است. بر این اساس، بهای تمام شده فراوری محصولات ایران خودرو طی سال 98، در مجموع بالغ بر 38 هزار میلیارد تومان بوده، اما چیزی بالغ بر 33 هزار میلیارد تومان از ناحیه فروش این محصولات، نصیب این شرکت شده است. با این حساب، ایران خودرویی ها طی سال گذشته نزدیک به 5 هزار میلیارد تومان از ناحیه اختلاف مبلغ بهای تمام شده و مبلغ فروش، زیان دیده اند.

زیان کلی ایران خودرو در سال 98 که با توجه به هزینه های اقتصادی و اداری و... محاسبه شده، بالغ بر 10 هزار و 769 میلیارد تومان است. این در حالی است که زیان انباشته ایران خودرویی ها در سرانجام سال 98 به بالای 24 هزار و 500 میلیارد تومان رسیده و نشان می دهد آبی های جاده مخصوص همچنان در گرداب ضرر غوطه ورند.

بنابر گزارش ارائه شده به بورس اما این شرکت 296 هزار و 227 دستگاه انواع محصولات خانواده پژو را در سال 98 به فروش رسانده که مبلغ بهای تمام شده فراوری آنها بیش از 18 هزار و 200 میلیارد تومان بوده است. آبی های جاده مخصوص اما این تعداد پژو را کمی بیش از15 هزار و 500 میلیارد تومان فروخته اند. این به آن معناست که ایران خودرو طی سال گذشته حدود 2 هزار و 700 میلیارد تومان از ناحیه فراوری و فروش محصولات پژو زیان (ناخالص) دیده است.

طبق گزارش ارائه شده به بورس، فراوری سمند نیز برای ایران خودرو زیان به همراه داشته است. این شرکت سال گذشته و بدون احتساب یکسری هزینه ها از جمله هزینه های اقتصادی، بالغ بر 956 میلیارد تومان از ناحیه فراوری سمند زیان دیده است.

عظیم ترین خودروساز ایران در فراوری دنا نیز طی سال گذشته زیانی بیش از434 میلیارد تومان (بدون احتساب هزینه های متفرقه) حاصل نموده و این داستان در خصوص رانا نیز تکرار شده است. طبق صورت های اقتصادی ارائه شده به بورس، طی سال 98 ایران خودرویی ها زیانی بالغ بر 108میلیارد تومان از ناحیه فراوری رانا حاصل نموده اند. آبی های جاده مخصوص همچنین در فراوری محصولات رنو نیز طی سال گذشته با زیان بیش از 24 میلیارد تومانی (منهای هزینه های متفرقه) روبرو شده اند.

در فراوری دانگ فنگ هم ایران خودرو بدون احتساب هزینه های متفرقه، بالغ بر 144 میلیارد تومان زیان را در سال گذشته حاصل نموده است. همچنین فراوری هایما نیز زیانی بالغ بر 522 میلیارد تومان روی دست آبی های جاده مخصوص گذاشته و فراوری سوزوکی گرندویتارا هم سبب ایجاد زیانی بالای چهار میلیارد و 500 میلیون تومان برای این شرکت شده است. ویتارا البته دیگر در ایران خودرو مونتاژ نمی گردد، چه آنکه به دلیل تحریم، شرکت سوزوکی ژاپن قطعات آن را به ایران ارسال نمی نماید.

از ایران خودرو که بگذریم، سایپایی ها نیز در زیان دهی دست کمی از رقیب آبی پوش خود نداشته اند. طبق گزارش ارائه شده به بورس، بدون احتساب هزینه های متفرقه، بالغ بر 251 میلیارد تومان زیان فقط از ناحیه اختلاف قیمت فروش و بهای تمام شده فراوری، گریبان سایپا را طی امسال گرفته است که این رقم بخشی از زیان کلی نارنجی های جاده مخصوص در بازه زمانی تحت آنالیز به شمار می رود. در واقع زیان خالص سایپا در سال 98 بالغ بر هفت هزار و 700 میلیارد تومان بوده است. طبق آنچه در صورت های اقتصادی ارائه شده به بورس آمده، به جز چانگان و سراتو، فراوری سایر محصولات سایپا درسال گذشته با ضرر همراه بوده است. در این بین، فراوری 208 هزار و 572 دستگاه پراید طی سال گذشته، بیش از 19 میلیارد و 500 میلیون تومان زیان برای سایپا به همراه داشته است.

دیگر محصول سایپا به نام تیبا نیز طی سال گذشته بالغ بر 364 میلیارد تومان زیان در کارنامه نارنجی های جاده مخصوص ثبت نموده است. مونتاژ آریو هم طی امسال بیش از 23 میلیارد تومان زیان برای سایپا به همراه داشته است.

این در حالی است که فروش چانگان (بدون احتساب هزینه های اقتصادی و ادرای و...) بالای 84 میلیارد تومان سود را به همراه داشته است. سایپایی ها همچنین از ناحیه مونتاژ سراتو بالغ بر 80 میلیارد تومان سود حاصل نموده اند که این رقم نیز بدون احتساب هزینه های متفرقه است. در نهایت اما صورت های اقتصادی پارس خودرو نشان می دهد این شرکت توانسته سال گذشته را با سود به سرانجام برساند. بر این اساس، سومین خودروساز عظیم کشور از ناحیه فراوری 105 هزار و 24 دستگاه محصول طی سال گذشته، بالغ بر 30 میلیارد تومان سود نموده است. البته پارس خودرو از محل اختلاف بهای تمام شده فراوری و مبالغ فروش، متحمل زیانی بیش از 61 میلیارد تومان طی سال 98 شده است. این در حالی است که پارس خودرویی ها در سرانجام سال 98 با زیان انباشته بالغ بر دو هزار و 800 میلیارد تومانی روبرو بوده اند. نکته دیگر اینجاست که سوددهی پارس خودرو در سال 98، احتمالا با ورود محصولات جدید به خطوط فراوری این شرکت و همچنین کم شدن فروش محصولات مونتاژی آن در ارتباط است. پارس خودرویی ها طی سال 97 تعداد زیادی از محصولات خود را با قیمت به اصطلاح قدیم تحویل مشتریان دادند و این در حالی بود که با افزایش شدید هزینه های فراوری روبرو بودند.

تحویل این خودروها طی سال 98 کمتر شد، ضمن آنکه پارس خودرو در صورت های اقتصادی خود اعلام نموده از ناحیه فروش بعضی محصولات، سود به دست آورده است. پارس خودرو البته نامی از محصولات سودده خود به میان نیاورده، اما با توجه به فهرست اعلامی فروش این شرکت به بورس، به نظر می رسد سود حاصله از ناحیه خانواده رنو و برلیانس بوده است. این موضوع البته با ابهاماتی روبرو است، چه آنکه گفته می شد پارس خودرو خودروهای موردنظر را زیر قیمت فروخته است. هرچه هست، طبق صورت های اقتصادی ارائه شده توسط پارس خودرو به بورس، این شرکت از ناحیه فروش پراید زیانی حدودا 160 میلیارد تومانی را تجربه نموده است. نسبت زیان فروش به فراوری کوئیک های پارس خودرو نیز بالغ بر 103 میلیون تومان بوده است، ضمن آنکه این شرکت در فروش ساینا هم نزدیک به 73 میلیون تومان زیان دیده است. در صورت های اقتصادی پارس خودرو اما دو ردیف به نام های انواع خودرو سواری و سایر به چشم می آید که اولی سودی بالغ بر 98 میلیارد تومان نصیب این شرکت نموده و دومی هم بیش از 9 میلیون تومان.