احتمال ورود روسیه به کانال اقتصادی مشترک اتحادیه اروپا و ایران
به گزارش ایران 20 دانلود، به گزارش خبرنگاران به نقل از اینترفکس، دیمیتری پسکوف سخنگوی ریاست جمهوری روسیه در نشست خبری در پاسخ به سوالی در ارتباط با احتمال عضویت روسیه در کانال اقتصادی مشترک میان اروپا و ایران اعلام نمود که ممکن است شرکت های روسی نیز از کانال تبادلات اقتصادی ویژه اروپا با ایران موسوم به اینستکس استفاده نمایند.
پسکوف در این ارتباط استفاده روسیه از اینستکس را رد نکرد و ورود روسیه به این کانال مالی مشترک میان اروپا و ایران را محتمل بیان کرد.
روز گذشته نیز سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی بعد از مذاکره با وزیر خارجه کشور ساحل عاج در مسکو بیان کرد که پرداخت های چندین میلیون دلاری صورت گرفته به وسیله مکانیسم مالی اینستکس بین اتحادیه اروپا و ایران مبلغ قابل توجهی نبوده و نیازهای مالی تهران را تأمین نمی کند.
وی گفت: فعلاً مکانیسم مالی اینستکس می تواند تنها ارسال کالاهای انسانی، شامل محصولات غذایی و پزشکی که از سوی آمریکا هم ممنوع نشده اند را پوشش بدهند. مسلماً این مبلغ در مقایسه با تعهداتی که شرکای ایرانی ما در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بر عهده گرفته اند و حجم مبادلات مالی ناشی از فروش نفت ایران و موانعی که بر سر پرداخت برای تحویل آن وجود دارد مبلغ قابل توجهی نیست.
لاوروف یادآور شد که روسیه به همراه سایر شرکای خود در برجام سعی دارند تا به این هدف دست یابند که نه به صورت سمبلیک، بلکه راهی واقعی برای تأمین منافع مالی ایران پیدا نمایند که بخش غیرقابل انکار توافق هسته ای بوده را پیدا نمایند.
اینستکس یا INSTEX مخفف عبارت Instrument in Support of Trade Exchanges به معنای ابزار پشتیبانی مبادلات تجاری است. اینستکس در پاریس و در چارچوب قوانین فرانسه ثبت شده است. غیر از فرانسه، آلمان و انگلیس نیز سهامداران اصلی آن هستند اما دیگر کشورهای اروپایی و کشورهای دنیا از جمله چین و روسیه نیز می توانند وارد آن شوند. سرمایه اولیه این شرکت 3 هزار یورو است که از سوی وزارت اقتصاد فرانسه تأمین شده است.
ثبت اینستکس در فرانسه به معنای اعلام موجودیت سازوکار ویژه مالی اروپا برای تجارت با ایران است اما تا عملیاتی شدن آن هنوز فاصله ای وجود دارد.
بعضی اینستکس را کانال مالی مختص 3 کشور اروپایی و ایران دانسته اند اما فرانسه، آلمان و انگلیس آن را سازوکاری برای استفاده همه کشورهای اروپایی است. عدم حضور دیگر کشورها از جمله چین و روسیه در بدو راه اندازی این سازوکار همچنین باعث شده تا در خصوص جامعیت آن تردیدهایی ایجاد گردد. با این حال طبق بیانیه صادر شده از سوی اروپایی ها، در گام بعدی دیگر کشورها می توانند به عضویت اینستکس درآیند. تمرکز این مکانیسم بر غذا و دارو در گام نخست، نقطه ضعف آن دانسته شده است.
به گفته کارشناسان، شرکت های اروپایی متأثر از تحریم های آمریکا، یا نمی خواهند یا نمی توانند از ایران نفت بخرند بنابراین تراکنش و مبادله ای هم انجام نمی گردد. آنها اینستکس را راه اندازی نموده اند اما این تضمین را نداده اند که نفت ایران را بخرند. برای همین است که اینستکس راه اندازی شده اما عملیاتی نشده است.
از سوی دیگر، اروپایی ها گفته اند که در مرحله اول اجرایی شدن اینستکس، کالاهای مورد مبادله، اقلام بشردوستانه ای مانند غذا، دارو و تجهیزات پزشکی و کشاورزی است در حالی که این کالاها اصولاً جزو کالاهای غیرتحریمی محسوب می گردد. لذا اگر اینستکس با تمام توان و ظرفیت خود کار کند و شامل تمامی کالاهای تحریمی و غیرتحریمی گردد، حدود یک دهم تعهدات اروپا در برجام هم نمی گردد و همین موضوع باعث انتقاد ایران از سازوکار اینستکس شده است.
منبع: خبرگزاری مهر