10 بازی برتر که از DOOM تقلید کردند؛ اجداد بازی های اول شخص
به گزارش ایران 20 دانلود، بازی دووم (DOOM) ساخته استودیوی اید سافت ویر (id Software) نه تنها به عنوان یکی از تأثیر گذارترین بازی های تیراندازی اول شخص شناخته می گردد، بلکه به جرأت می گوییم یکی از تأثیر گذارترین بازی های کل تاریخ است. درست است که بازی دووم اولین بازی اول شخص تاریخ نیست و خود استودیوی اید سافت ویر قبل از قسمت اول دووم، بازی ولفنشتاین سه بعدی (Wolfenstein 3D) را ساخته (حتی ولفنشتاین سه بعدی هم اولین بازی اول شخص تاریخ نیست) اما بلوغ سبک تیراندازی اول شخص با ساخت بازی دووم رقم خورد.
اثرگذاری باورنکردی دو قسمت اول بازی های دووم روی جهانی بازی های ویدیویی بدون شک ارتباط محکمی با کیفیت به شدت بالای این دو بازی دارد. صحبت کردن درباره عظمت دو قسمت اول دووم اصلا ساده نیست. نمی دانیم از اسلحه های قدرتمند و متنوع این بازی ها صحبت کنیم، از دشمنان بازی بگوییم که هر کدام از آن ها نقاط ضعف و قدرت خود را دارند یا طراحی مراحل شگفت انگیز بازی های دووم را شرح دهیم. بر خلاف ظاهر ساده بازی های دووم، تجربه آن ها به استفاده بالایی از مغز احتیاج دارد. باید دشمنان را اولویت بندی کنید و با استفاده از اسلحه های مناسب به مصاف آن ها بروید و لابه لای مبارزات، در نقشه پیچیده این بازی ها که پر از جایزه هستند، به دنبال کلید ها و راه های خروجی بگردید.
تعریف کردن المان های برجسته دو قسمت اول بازی های دووم به مطلبی جدا احتیاج دارد و در یکی دو جمله اصلا ممکن نیست. دو قسمت اول بازی های دووم به قدری در زمان خود عظیم شدند که یکی از نماد های اصلی دهه نود میلادی به حساب می آیند. این بازی ها به قدری خوش ساخت هستند که هنوز هم بعد از نزدیک به سه دهه می توانید آن ها را تجربه کنید و از گیم پلی محشرشان لذت ببرید. بازی هایی که بعد از 28 قابل بازی می مانند بسیار کم تعداد هستند و این موضوع نشان دهنده مرغوبیت کم نظیر آن ها است.
در تمام تاریخ بشر اثبات شده که هرگاه پیروزیتی رخ بدهد افراد دیگری هم سعی می نمایند با تقلید از آن، کوشش نمایند تا نتایج مشابهی را فراوری نمایند. این موضوع به طور کامل درباره بازی کلاسیک دووم صدق می نماید. بعد از عرضه این بازی تیم های زیادی کوشش کردند تا با استفاده از فرمول بازی دووم و ایجاد تغییرات دلخواه، آثار جدید را خلق نمایند. اهل دل بودن تیم سازنده بازی دووم و اشتراک گذاری سورس کد موتور بازی دووم هم این فرایند را بهتر کرد و تا چند سال بعد از آمدن بازی های کلاسیک دووم، آثار اول شخص زیادی که از نظر گیم پلی شباهت زیادی به بازی های دووم دارند منتشر شدند. ساخت این آثار منجر به تربیت شدن بخش عظیمی از بازی سازهای امروزی شد و حقیقتا بسیاری از بازی سازهای معروف کار خود را از ساخت کلون های بازی دووم شروع کردند.
اثرگذاری بازی دووم در جهانی بازی های ویدیویی به قدری زیاد بود که در تمام آن سال ها اگر بازیکنان یک اثر اول شخص جدید می دیدند آن را دووم کلون (DOOM clone) خطاب می کردند. دووم کلون ها بازی هایی بودند که با الهام گیری مستقیم از روی بازی دووم ساخته شده بودند و به جای اینکه از این موضوع خجالت بکشند، کوشش می کردند تا المان های بازی دووم را به بهترین شکل ممکن بازسازی نمایند؛ المان هایی مانند دشمنان متنوع و نقشه های پیچیده که درباره آن ها صحبت کردیم. این بازی ها بی چون و چرا مبدأ اصلی سبک تیراندازی اول شخص هستند و سبکی که امروزه به این نام می شناسیم، با ساخته شدن این بازی ها کار خود را شروع کرد.
به جز بازی های کلاسیک دووم، بازی های دیگری هم وجود دارند که سرچشمه یک سبک خاص به حساب می آیند. مانند بازی های مترویدوانیا که با الهام گیری از المان بازی های متروید و کسلوانیا ساخته می شوند یا بازی های روگ-لایک که به پیروی از یک بازی قدیمی به نام روگ (Rouge) خلق می شوند. همین حالا هم ماجرای مشابهی در جریان است و بازی هایی که مبارزات و درجه سختی مشابهی با بازی های دارک سولز دارند سولز-لایک خطاب می شوند.
البته بازی های تیراندازی اول شخص اولیه یا همان دووم کلون ها حس و حالی مختص به خود را دارند و در آن موقع بازی های تیراندازی اول شخص هنوز تنوع فعلی را نداشتند و تمام بازی های دووم کلون المان هایی که از دووم های یک و دو تقلید شده اند را در خود دارند و دلیل خاص بودن حس تجربه این بازی ها همان المان های بازی های کلاسیک دووم است. آنالیز کردن این بازی ها می تواند یاری کند که درک بهتری از سرچشمه سبک تیراندازی اول شخص داشته باشیم. البته به دلیل خاص بودن بازی های دووم کلون، تجربه آن ها هنوز هم می تواند برای هواداران سبک بازی های اول شخص جذاب باشد.
بعد از عرضه شدن بازی هایی مانند Half-life ،System Shock 2 و Deus Ex گیمرها متوجه شدند که پتانسیل بازی های اول شخص بیشتر از چیزی است که در کلون های بازی دووم مشاهده شده بود و به مرور زمان اصطلاح دووم کلون کنار گذاشته شد. در سال های بعد با آمدن قسمت اول سری بازی های Halo جهت کلی بازی های تیراندازی اول شخص به شکل قابل توجهی تغییر کرد و این بازی ها سرراست تر شدند. همچنین با آمدن قسمت چهارم سری بازی های کال آو دیوتی، بازی های اول شخص سینمایی شدند و این سبک وارد فاز جدیدی شد.
در یکی دو سال گذشته و به خصوص بعد از آمدن بازی های Wolfenstein: The New Order و قسمت جدیدی از سری دووم در سال 2016، موج جدید از بازی های اول شخص کار خود را شروع کردند. این روزها می توانیم بازگشت بازی های اول شخص به ریشه ها را ببینیم. بازی های مختلفی در حال ساخته شدن هستند که به طور مستقیم مشابه بازی های تیراندازی اول شخص کلاسیک ساخته می شوند و با تجربه این بازی ها می توانیم حس و حال منحصربه فرد شوترهای اول شخص اولیه را لمس کنیم.
در ادامه لیستی از بهترین و مهم ترین بازی های اول شخص کلاسیک داریم. همان طور که گفتیم در چند سال بعد از عرضه دو قسمت اول سری بازی های دووم تعداد بسیار زیادی از بازی های دووم کلون منتشر شدند. بازی هایی که در این لیست جمع آوری نموده ایم یک سر و گردن از دیگر دووم کلون ها بالاتر هستند و تجربه بیشتر از آن ها همین حالا هم لذت بخش است. از آنجا که این روزها بازار بازی های مدرنی که از بازی های اول شخص کلاسیک الهام گرفته اند گرم شده، در کنار بعضی از بازی های این لیست دنباله رو امروزی اشان را آورده ایم. در صورتی که تجربه بازی های اول شخص قدیمی را دوست دارید به هیچ وجه این بازی ها را از دست ندهید.
10. Star Wars: Dark Forces
با توجه به اینکه در دهه های گذشته ده ها بازی بر مبنای جهانی فیلم های جنگ ستارگان ساخته شده اند اصلا دور از ذهن نیست که حداقل یکی از این بازی ها با الهام دریافت از بازی دووم ساخته شده باشد. تنها یک سال از ساخته شدن قسمت اول دووم گذشته بود که بازی جنگ ستارگان: نیروهای تاریک آمد و پیروز شد تا حس و حال بازی های استودیوی اید سافت ویر را در جهانیی جدید ایجاد کند. بیشتر بازی های اول شخص آن دوران خشونت بالایی داشتند و بسیاری از بازیکنان کم سن و سال نمی توانستند به آن ها دست پیدا نمایند؛ به همین دلیل آمدن یک بازی جنگ ستارگان که گیم پلی مشابه با بازی های دووم داشت یاری عظیمی بود به بچه هایی که دوست داشتند دووم بازی نمایند.
جالب است بدانید که استودیوی لوکاس آرتز (سازنده فیلم های جنگ ستارگان) در سال های اولیه فعالیت خود دامنه وسیعی از بازی های معرکه را فراوری نموده. در حال حاضر صندلی لوکاس آرتز در جهانی بازی های ویدیویی به طور کلی در واگذاری حق ساخت بازی های جنگ ستارگان و ایندیانا جونز خلاصه می گردد اما در آن دوران بازی های ماجرایی با ارزشی مانند گریم فندنگو و جزیره میمون از آثار استودیوی لوکاس آرتز به دست این استودیو ساخته شدند.
9. Disruptor
هسته مرکزی بازی دیسراپتور همان هسته مرکزی گیم پلی بازی های کلاسیک دووم است. البته این بازی ویژگی های مخصوص خود را نیز دارد. برای مثال اسلحه های منحصربه فردی در این بازی وجود دارند و از آن مهم تر، شخصیت این بازی مهارت های ذهنی دارد. این مهارت ها، تنوع جدیدی را در گیم پلی بازی های اول شخص آن دوران ایجاد می نمایند و باعث می شوند که این بازی یکی از آثار جذاب شبیه به دووم باشد.
بد نیست از سازندگان این بازی یاد کنیم. بازی دیسراپتور توسط استودیوی اینسومنیاک گیمز (Insomniac Games) ساخته شده. استودیویی که بازی های Ratchet and Clank ،Spyro the Dragon و دو بازی اخیر مرد عنکبوتی برای کنسول پلی استیشن 4 را در کارنامه خود دارد. با وجود اینکه امروزه این استودیو به ساخت بازی های ماجرایی معروف شده اما اولین بازی ساخته شده به دست آن، یک بازی اکشن اول شخص است. البته بازی دیسراپتور آخرین بازی تیراندازی اول شخص این استودیو نیست و سال ها بعد از آن سری بازی های Resistance به دست این استودیو ساخته شدند.
8. Rise Of The Triad: Dark War
ممکن است که کیفیت بازی Rise Of The Triad از دیگر بازی های این لیست پایین تر باشد اما اهمیت این بازی باعث می گردد که اسم آن را بیاوریم. این بازی در ابتدا قرار بود دنباله بازی ولفنشتاین سه بعدی باشد اما تیم اید سافت ویر به دلیل تمرکز روی ساخت بازی دووم بی خیال عرضه آن شدند. به دنبال لغو عرضه این بازی چند تن از اعضای تیم اید سافت ویر استودیوی جدیدی را به نام آپوجی سافت ویر (Apogee Software) تأسیس کردند و این بازی را بدون اسم ولفنشتاین عرضه کردند. استودیوی آپوجی سافت ویر در ادامه به 3D Realms تبدیل شد؛ یکی از عظیمترین استودیوهای سازنده بازی های اول شخص کلاسیک.
خود بازی Rise Of The Triad بسیار ساده است و به جز ویژگی انتخاب شخصیت اصلی بازی، امکانات آنچنانی ندارد. در حقیقت این بازی با استفاده از موتور بازی سازی ولفنشتاین سه بعدی ساخته شده و محدودیت های بیشتری در مقایسه با بازی هایی که با استفاده از موتور بازی دووم ساخته شده اند دارد. دنباله ای برای این بازی در سال 2013 منتشر که بازخوردهای خوبی دریافت نکرد. البته همین چند ماه پیش تیم 3D Realms اعلام کردند که قرار است بازی Rise Of The Triad برای کامپیوتر و کنسول های نسل هشتم دوباره عرضه گردد.
7. Strife
استریف یکی از متفاوت ترین بازی های موجود در این لیست است. این بازی در سال 1996 توسط استودیوی Rogue Entertainment ساخته شده. بازی استریف از نظر کنترل و گیم پلی، ظاهری شبیه به دیگر بازی های اول شخص آن دوره است. تفاوت بازی استریف با دیگر بازی های مقلد دووم در عناصر نقش آفرینی موجود در این بازی و وجود داشتن پدیده ای به نام داستان است. در این بازی می توانید با شخصیت های دیگر گفت و گو داشته باشید و ماموریت های جانبی را دنبال کنید.
البته گیم پلی بازی استریف در اصل شبیه به دیگر بازی های اول شخص است و در آن به اندازه کافی تیراندازی داریم ولی اینکه تمام این بازی در تیراندازی خلاص نمی گردد تنوعی جالب است. معمولا در بازی های این چنین عادت داریم که به هر جنبنده ای حمله کنیم اما بازی استریف از این قاعده پیروی نمی نماید و حین بازی کردن آن کارهای بیشتری از جنگیدن می توان انجام داد. چند سال پیش نسخه کامل این بازی برای کامپیوترهای شخصی به شکل دیجیتالی عرضه شد و سال جاری هم دارندگان کنسول نینتندو سوییچ همان نسخه کامل را برای کنسول خود دریافت کردند.
6. Heretic
بازی هرتیک بازیکنان را به جهانیی فانتزی می برد. در این بازی به جای اینکه با استفاده از اسلحه های گرم حساب شیاطین را در سیاره های دیگر برسید، با استفاده از اسلحه های جادویی در جهانیی فانتزی-قرون وسطایی به جنگ با هیولاها می روید. این بازی توسط استودیوی Raven Software ساخته شده. این استودیو هنوز هم فعال است و در سال های گذشته وظیفه ساخت نسخه بازسازی شده بازی کال آو دیوتی 4 را داشته و در ساخت دیگر بازی های جدید کال آو دیوتی با شرکت اکتیویژن همکاری داشته.
کیفیت بالای این بازی باعث شد تا محبوبیت بالایی میان گیمرهای آن موقع پیدا کند. البته تنها دلیل محبوبیت این بازی کیفیت بالای آن نیست و این بازی برای پلتفرم های مختلفی از جمله ویندوز، داس، مک، پلی استیشن 1، سگا ساترن و نینتندو 64 منتشر شده. چند سال پیش هم بازی Amid Evil منتشر شد که در ساخت این بازی به طور کامل از هرتیک الهام گرفته شده.
5. Shadow Warrior
چه می گردد اگر گیم پلی بازی دووم را به عنوان یک نینجا که به انواع سلاح های سرد و گرم مجهز است تجربه کنیم؟ Shadow Warrior نتیجه این ترکیب است. تمام بازی های دنباله رو دووم سخت هستند اما این بازی در میان تمام این بازی های سخت از چالش برانگیز ترین ها به شمار می رود. ماجرای این بازی درباره لی ونگ است که بعد از کشته شدن استادش توسط شرکت عظیمی که در حال تصرف جهان است تصمیم می گیرد که یکه و تنها به نبرد برود و هر چیز سر راه خود را نابود کند. وجود همین یکی دو خط داستان در بازی های اول شخص آن دوران چندان عادی نیست اما واقع گرایانه که نگاه کنیم، این داستان فقط بهانه ای برای ارایه یک گیم پلی سریع و پرهیجان است.
گیم پلی بازی Shadow Warrior واقعا سریع است و حتی یک ثانیه غفلت در آن می تواند به قیمت جان بازیکن تمام گردد. در عوض این سختی ها، استاد شدن در این گیم پلی حس پیروزیت عظیمی با خود دارد و از آن مهم تر، در این بازی می توان دشمنان را با کاتانا به دو نیم تقسیم کرد! سال 2013 یک بازنگری (ریبوت) برای بازی Shadow Warrior منتشر شد که بازخورد های نسبتا خوبی دریافت کرد. بازنگری Shadow Warrior دنباله ای دریافت کرد که از بازی قبلی بهتر بود. سال جاری قرار است نسخه سوم بازی های جدید Shadow Warrior منتشر گردد و بر اساس چیزی که تا به حال از تریلر ها دیده ایم، Shadow Warrior جدید معرکه است.
4. Blood
بازی بلاد با اختلاف تاریک ترین بازی تیراندازی اول شخص دوره خود است. اتمسفر این بازی حسابی سنگین است و در بعضی از بخش ها حتی ترسناک هم می گردد. کمی قبل گفتیم که بازی Shadow Warrior سخت است؛ بازی بلاد حتی از Shadow Warrior هم سخت تر است و به عقیده بسیاری از بازیکنان سخت ترین کلون دووم به حساب می آید. لابه لای این بازی یک طنز تلخ و تاریک وجود دارد و این طنز به خوبی در شخصیت اصلی بازی دیده می گردد. شخصیت اصلی بازی های تیراندازی اول شخص آن دوره غالبا عصبانی و خفن هستند اما شخصیت اصلی بازی بلاد یک روانی به تمام معناست. او در هر کجای بازی دیالوگ هایی دارد که مو به تن سیخ می نمایند و به هنگام منفجر کردن دشمنان خنده های هیستریک سر می دهد.
در سال 2019 نسخه کامل بازی بلاد تحت عنوان Blood: Fresh Supply منتشر شد. البته بهترین چیز مرتبط با بازی های اول شخص کلاسیک در چند سال گذشته اتفاق افتاده، عرضه شدن بازی Dusk است. این بازی به شکل جدی از بلاد الهام گرفته و به جرأت می گوییم یکی از بهترین بازی های جدیدی است که به پیروی از بازی های اول شخص قدیمی ساخته شده. بازی Dusk حتی بیشتر از یک بازی با المان های نوستالژی است و به خودی خود یکی از بهترین بازی های اول شخص موجود به حساب می آید.
3. HeXen: Beyond Heretic
همان طور که احتمالا از اسم این بازی حدس زده اید، بازی هکسن دنباله بازی هرتیک است. با وجود اینکه بازی هرتیک شباهت زیادی به بازی دووم و دیگر بازی های هم رده خود دارد، دنباله آن حسابی تغییر نموده و خاص تر از دیگر بازی های اول شخص آن دوره است. فراموش نکنیم که بگوییم بازی هکسن از بازی های سخت تر آن دوره و یکی از پیچیده ترین بازی های اول شخص کلاسیک است.
چیزی که بازی هکسن را از دیگر بازی های اول شخص کلاسیک متمایز می نماید وجود شخصیت های مختلف در این بازی است. برای تجربه این بازی می توان شخصیت بازی را از میان سه کلاس جنگجو، جادوگر و راهب انتخاب کرد. برجسته ترین ویژگی بازی هکسن نقشه های بسیار پیچیده این بازی و مرتبط بودن مراحل آن با یکدیگر است. تقریبا تمام کلون های دووم خطی هستند اما مراحل بازی هکسن به یکدیگر متصل هستند. سال 1998 قسمت دوم بازی هکسن منتشر شد و سال جاری قرار است دنباله معنوی این بازی به نام Graven عرضه گردد.
2. Marathon 2: Durandal
بازی ماراتن 2 به عنوانی یکی از بهترین بازی های قدیمی سیستم عامل مک شناخته می گردد. البته این بازی یک سال بعد از عرضه شدن برای دیگر پلتفرم ها نیز منتشر شد. قسمت اول بازی ماراتن با مسائل فراوانی درگیر است اما تقریبا تمام این مسائل در بازی دوم برطرف شده اند. طوری که بازی ماراتن 2 یکی از بهترین بازی های اول شخص کلاسیک است. یکی از ویژگی های برجسته بازی ماراتن 2 وجود داستانی غنی و پرجزئیات در این بازی است؛ چیزی که در میان بازی های کلاسیک اول شخص اصلا متداول نیست.
به یاد دارید که گفتیم بازی هیلو یکی از دلایل اتمام دوران بازی های اول شخص تحت تأثیر دووم است؟بازی ماراتن توسط استودیوی بانجی ساخته شده. استودیویی که سازنده پنج قسمت اول سری بازی های هیلو و یکی از اصلی ترین عوامل اتمام دوران طلایی بازی های اول شخص کامپیوتری است. این خاتمه شروع دوره جدیدی بود که به خوب یا بد بودن آن کاری نداریم.
1. Duke Nukem 3D
بدون شک عظیمترین بازی اول شخص هم دوره دووم چیزی نیست به جز Duke Nukem 3D. این بازی سه سال بعد از عرضه قسمت اول دووم، در سال 1996 عرضه و به سرعت به یکی از عظیمترین بازی های اول شخص آن دوران تبدیل شد. بازی Duke Nukem 3D به قدری عظیم شد که به طور جدی با بازی های دووم رقابت می کرد. سازندگان این بازی کوشش های زیادی در ایجاد تفاوت میان بازی خود و دووم کردند. برای مثال در این بازی مناطق روباز زیادی وجود دارد و شخصیت اصلی این بازی بر خلاف دووم گای، حسابی پرحرف و شنگول است.
درباره بازی Rise Of The Triad گفتیم که استودیوی سازنده آن نام خود را به 3D Realms تغییر داد. استودیوی 3D Realms سازنده بازی Duke Nukem 3D است و هنوز هم در عرصه ساخت بازی های جدید فعالیت دارد. این استودیو دو سال پیش بازی Ion Fury را منتشر کرد که به وضوح دنباله معنوی Duke Nukem 3D است. بازی Ion Fury از بهترین بازی های اول شخص مدرن که به بازی های کلاسیک شباهت دارند است و در ساخت آن از موتور خود بازی Duke Nukem 3D استفاده شده تا حس و حال شبه کلاسیک این به بهترین شکل ممکن القا گردد.
در این مطلب تقریبا به تمام بازی های جدیدی که شبیه به بازی های اول شخص کلاسیک ساخته شده اند اشاره کردیم. البته دو بازی باقی ماندند که دل مان نیامد از آن ها یادی نکنیم. اگر به بازی های این چنین علاقه دارید حتما بازی های Prodeus و WRATH: Aeon of Ruin را دریابید که به ترتیب با الهام از بازی های اولیه دووم و Quake ساخته شده اند. البته ساخت این دو بازی هنوز کامل نشده و فعلا فقط به نسخه های اولیه آن ها دسترسی داریم. با این وجود هر دو بازی حسابی محشر هستند و گیم پلی واقعا سرگرم نماینده ای دارند.
منبع: دیجیکالا مگ