گزارش آشوب از خونینترین سال ایران، مستندساز نباید بیطرف باشد - ایران 20 دانلود

به گزارش گروه فرهنگی خبرنگاران، گیوه چیان کارگردان مستند گزارش آشوب که در بخش جایزه شهید آوینی چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت حضور دارد، در تبادل نظر با خبرنگار مهر درباره شکل گیری ایده ساخت این مستند گفت: مشغول تحقیق برای اثر دیگری درباره دوران اولیه انقلاب بودم که توجه ام به اتفاقات سال 60 به عنوان خونین ترین سال تاریخ معاصر کشورمان جلب شد. به نظرم لفظ ترور برای مردم دیگر تکراری جلوه می نماید و اگرچه بسیاری از شهدای ترور ما در این سال به شهادت رسیده اند، اما بخش هایی از جزئیات حوادث این سال مغفول مانده است. از آنجایی که 2 حادثه 7 تیر و 8 شهریور معمولاً برجسته شده اند، شاید مردم دقیق نمی دانند که بین این 2 اتفاق ناگوار تنها 2 ماه فاصله بوده است، بنابراین آنالیز سال 60 و بسیاری از مناسبت هایی که برایشان سالگرد برگزار می کنیم ضروری به نظر می رسید.

وی ادامه داد: از طرفی در بین ماجرا های سال 60 معمولاً به 7 تیر و بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی و ترور شهید رجایی و شهید باهنر اشاره می گردد. در حالی که این سال پر حادثه تر از این اتفاقات بوده است و ترور نمایندگان مجلس و معاونان وزرا یا اتفاقات دیگر معمولاً برجسته نمی گردد.

کارگردان مستند گزارش آشوب درباره دشواری دسترسی به آرشیو ها اعلام کرد: سخت ترین بخش کار برای ما دسترسی به آرشیو ها بود. متأسفانه نهاد ها و سازمان های که راش های تاریخی را از جمله فیلم، عکس و اسناد را در اختیار دارند، همکاری خوبی با فیلمسازان ندارند. در حالی که فیلم های خوبی از این سال های دهه 50 و 60 موجود است که در آرشیو ها خاک می خورند. ضمن اینکه طبقه بندی درستی از آن ها صورت نگرفته است و وقتی به آن ها مراجعه می کنیم گاهی وقت ها شماره شأن با فایل یا پرونده ای که ارجاع داده می گردد، همخوان نیست.

گیوه چیان همچنین خاطر نشان کرد: از سویی دیگر دیدگاهی که نسبت به مستند آرشیوی وجود دارد به عنوان مستندی خالی از ارزش های هنری و به نوعی مستند تلویزیونی و خبری است البته نگاه سینماحقیقت به این گونه هنری و شایان توجه است. امیدوارم به واسطه این جشنواره ثابت گردد که مستند آرشیو صندلی ارزشمندی دارد و اگر برای ساختش دوربینی روشن نمی گردد، روایت و پژوهش آن بسیار مهم است و در همین شیوه روایت است که اعتبار و ارزش آن معین می گردد.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا از انجام مصاحبه در مستند گزارش آشوب پرهیز شده است، عنوان نمود: دلیل این موضوع ایجاد روایتی دقیق تر از سال 60 بود. در ابتدای این کار به این فکر می کردیم که آیا صرفاً از آرشیو ها استفاده کنیم یا مستند نیز به کار اضافه گردد. از نظرمان انجام مصاحبه این ایراد را داشت که مخاطب فیلم به یک بار بعد از دیدن جوانی مثلاً 20 ساله در سال 60 حالا با مردی میانسال و کهنسال رو به رو می گردد و شاید این تغییر ناگهانی به کار آسیب بزند؛ بنابراین علیرغم تعریف نادرستی که از آثار آرشیوی بعضاً وجود دارد، ریسک کردیم که کار صرفاً آرشیوی باشد.

گیوه چیان در جواب اینکه چقدر در جریان روایت سال 60، گزارش آشوب بی طرف عمل نموده است، گفت: به نظرم بی طرفی اساساً برای مستندساز ممکن نیست. به هر حال هرکس عقاید و دیدگاهی دارد که نمی تواند برخلافش عمل کند، اما منصف بودن برای من مهم است و انصاف با بی طرفی در مستندسازی فرق دارد. انصاف به این معنا است که حوادث را بدون تغییر روایت کنیم و به همین دلیل در مستند به بخش هایی که تاریخ هم درباره اش سکوت نموده است، اشاره کردیم.

این کارگردان در خاتمه درباره مزایا و معایب برگزاری جشنواره سینماحقیقت در دوره چهاردهم به شیوه آنلاین اعلام کرد: اولین حسن عظیم این شیوه برگزاری این بود که جشنواره تعطیل نشد؛ برخلاف سینمای داستانی، مستند کمتر فرصت دیده شدن پیدا می نماید. مستند های فراوری شده طی یک سال گذشته تنها فضای دیده شدنشان را سینماحقیقت می یابند، اما ضروری است زیرساخت های فضای مجازی مهیا باشد تا امنیت آثار به طور قطعی تأمین گردد. به نظر می رسد اگر در سال های آینده حق رایت فیلم ها رعایت و حفظ گردد، فیلمسازان حتماً و حتی با نبود کرونا از برگزاری آنلاین استقبال می نمایند.